Chất chống ôxy hóa: Lợi bất cập hại?
Chất chống ôxy hóa là những hợp chất có thể giúp trung hòa các gốc tự do - những chất tự nhiên tấn công tế bào và ADN của chúng ta. Nhờ trung hòa các gốc tự do, chất chống ôxy hóa có thể ngăn ngừa hoặc làm chậm một số dạng tổn thương tế bào.
Các chất chống ôxy hóa thường được ca ngợi về những đặc tính “chống ung thư”, nhưng một nghiên cứu gần đây đã cho thấy bằng chứng vững chắc chỉ ra rằng những phân tử đặc biệt này có thể thực sự thúc đẩy sự di căn của một số tế bào ung thư - một phát hiện có thể làm thay đổi lời khuyên của các bác sĩ về chế độ ăn cho bệnh nhân ung thư
Những hợp chất này có thể gặp tự nhiên trong nhiều loại thực phẩm, đáng chú ý nhất là trái cây và rau, nhưng cũng có thể được tổng hợp và sử dụng ở dạng chế phẩm bổ sung.
Nhằm nghiên cứu tác động của các chất chống ôxy hóa đối với tế bào ung thư, một nhóm các nhà nghiên cứu thuộc Viện Nghiên cứu Nhi đồng tại trường Đại học Tây Nam (Mỹ) đã sử dụng những chất này trên chuột nhắt được ghép tế bào u hắc tố lấy từ bệnh nhân ung thư. Nhóm nghiên cứu thấy rằng ung thư di căn ở những con chuột được dùng chất chống ôxy hóa nhanh hơn ở những chuột không dùng.
Theo bài báo, do di căn là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở phần lớn bệnh nhân ung thư, nên phát hiện này rất có ý nghĩa. Kết quả cũng trực tiếp trái ngược với một số nghiên cứu trước đây thấy rằng tăng hàm lượng các chất chống ôxy hóa sẽ ngăn ngừa tổn thương tế bào liên quan với sự phát triển của ung thư. Những phát hiện này có thể khiến các bác sĩ phải thay đổi những lời khuyên về chế độ ăn cho bệnh nhân ung thư.
Đây không phải là lần đầu tiên các nhà nghiên cứu liên hệ chất chống ôxy hóa với tăng tiến triển của ung thư. Năm 1994, một nghiên cứu trên tờ The New England Journal of Medicine đã phát hiện thấy tỷ lệ mắc mới ung thư phổi cao hơn ở nam giới sử dụng các chất chống ôxy hóa là vitamin E và beta-caroten. Và hồi năm ngoái, một nghiên cứu công bố trên tờ Science Translational Medicine thấy rằng việc uống liều cao các chất chống ôxy hóa như vitamin E có thể thực sự đẩy nhanh tiến triển của ung thư phổi ở người hút thuốc lá và các bệnh nhân nguy cơ cao khác.
"Ý kiến cho rằng các chất chống ôxy hóa tốt cho sức khỏe mạnh đến mức đã có nhiều nghiên cứu lâm sàng được tiến hành trong đó bệnh nhân ung thư được sử dụng các chất chống ôxy hóa", TS. Sean Morrison cho biết.
Ông cũng giải thích rằng một số thử nghiệm đã phải ngừng lại do những bệnh nhân sử dụng chất chống ôxy hóa tử vong nhanh hơn. "Số liệu của chúng tôi chỉ ra lý do của hiện tượng này: tế bào ung thư được lợi từ các chất chống ô xy hóa hơn tế bào bình thường".
Dựa trên những kết quả quả, TS. Morrison gợi ý rằng các chất hỗ trợ ôxy hóa - những hợp chất thúc đẩy ôxy hóa - có thể có lợi cho bệnh nhân ung thư.
Tuy nhiên, bất chấp những phát hiện này, không phải ai cũng cần loại bỏ các chất chống ôxy hóa ra khỏi thực đơn. Nghiên cứu cho thấy người khỏe mạnh không bị ung thư có thể tiếp tục nhận được nhiều lợi ích từ những chất này, như chống béo phì và bảo vệ thị lực, mà không phải lo ngại về tác dụng phụ.
Theo Medical Daily